Bezpłatne praktyki - czy zawsze się opłacają?

Wchodząc na rynek pracy wielu studentów zastanawia się, jak umocnić swoją kandydaturę. Takie atuty, jak znajomość języków obcych, czy wykształcenie są ważne. Jednak prócz samego zaplecza merytorycznego pracodawcy oczekują czegoś więcej.

Prócz wyżej wymienionych elementów równie ważne jest to, jakie posiadamy doświadczenie zawodowe, w jakich miejscach już pracowaliśmy i co należało do naszych obowiązków. W trakcie studiów dziennych ciężko jest pogodzić zajęcia z pracą na pełen etat. Chwytanie się losowych prac dorywczych, nie związanych z kierunkiem naszych studiów, może i przyniesie korzyści finansowe, ale nie będzie dumną pozycją w naszym CV. Co więc ułatwi start na rynku pracy? Odpowiedzią są praktyki zawodowe.

Czym są praktyki od strony prawnej?

Praktyki bezpłatne dla pracowników, studentów czy uczniów mogą być organizowane wyłącznie przez instytucje. Co ważne, muszą być one zgodne z przepisami prawa. Organizowanie takich praktyk jest sformalizowane i wymaga m.in. umowy między pracodawcą a podmiotem, który kieruje określone osoby na taką praktykę, np. między uczelnią wyższą a pracodawcą, Praca musi być oparta na odpowiednich przepisach prawa, które będą regulowały kwestie z nią związane, takie jak : liczba godzin pracy, wynagrodzenie czy właściwość sądu w przypadku sporu. Nie ma  znaczenia, czy jest ona wykonywana w ramach praktyk, przyuczenia do zawodu czy na innej podstawie.

Staż a praktyka - czym się różnią?

Z reguły staże mają na celu przygotowanie do pracy. Są niejako etapem występującym pomiędzy okresem ukończenia edukacji a zatrudnieniem. Co ważne, staż w przeciwieństwie do praktyk powinien być płatny.Ta forma pomaga płynniej wdrożyć się na rynek pracy, po zakończeniu nauki i przed podpisaniem umowy o pracę. Warto dodać, że jest to szansa na poznanie specyfiki pracy i podjęcie ostatecznej decyzji, czy rzeczywiście jesteśmy zainteresowani pracą w tym miejscu i w tej roli.

Praktykę zawodową odbywa się zwykle w trakcie edukacji i jest nierozerwalnym elementem edukacji wyższej. Każde obowiązkowe zajęcia w miejscach pracy wykonywanych przed studentów można nazwać praktykami. Przykładem mogą być chociażby praktyki w szkołach, dla osób przygotowujących się do pracy nauczyciela. Wyróżnia się dwa rodzaje praktyk:

• obligatoryjne (obowiązkowe, związane z kierunkiem, jaki się studiuje; organizowane przez uczelnie)
• nieobligatoryjne (dobrowolne - student na własną rękę znajduje miejsce praktyk. Pomocne okazują się portale studenckie, w wszelkiego rodzaju inne strony z ogłoszeniami o pracę.)

W polskim prawie, prócz stażu i praktyki zawodowej, wyróżnia się także praktykę absolwencką. Jednak termin ten prócz nazewnictwa, nie ma nic wspólnego z praktyką zawodową. Muszą być odpłatne i odbyte po ukończeniu studiów. Jeśli ustawodawca byłby konsekwentny, praktyka absolwencka powinna zostać nazwana stażem absolwenckim, gdyż posiada wszystkie właściwości przypisane do tego terminu.

Szansa na zdobycie doświadczenia

Podstawową korzyścią z odbytych praktyk jest możliwość wzbogacenia swojego CV. Zaraz po ukończeniu studiów, szukając pracy pracodawca bardziej doceni osobę aktywną zawodowo, która w trakcie edukacji znalazła czas na zdobywanie doświadczenia. To świadczy o tym, że student myślał o swojej przyszłości oraz skrupulatnie zaplanował ścieżkę rozwoju.

Każde praktyki kończą się wystawieniem referencji. Jest to ważny dokument potwierdzający nasze doświadczenie i umiejętności, jakie nabyliśmy w trakcie nauki praktycznej. Zwykle zawiera podstawowe dane związane z czasem i miejscem wykonywania praktyk, ale również opis i wymienienie konkretnych czynności, jaki praktykant podejmował w firmie. Referencje stanowią dużą wartość w bagażu każdej osoby szukającej pracy. Są mocnym argumentem przemawiającym za zaradnością i przedsiębiorczością kandydata.

Jak uniknąć wyzysku?

Zdarzają się pracodawcy, którzy niestety wykorzystują praktykantów, nie powierzają im ciekawych zadań i nie wspierają w nabywaniu nowych umiejętności. Bywa, że firmy chcą zaoszczędzić na wykwalifikowanej kadrze i w tym celu zatrudniają praktykantów. Co może zrobić osoba szukająca praktyk? Pomocne są chociażby opinie zamieszczone w Internecie, mówiące o pracodawcach w kontekście organizacji i przebiegu praktyk. Na początku współpracy można również zapytać, czy istnieje szansa na pozostanie w firmie na dłużej.

To, co powinno budzić podejrzenia każdego studenta to praktyki dłuższe niż trzy miesiące. Zwykle tego typu praca rozliczana jest w wymiarze godzinowym, a normą jest 120h. Często zdarza się, że wiele firm rekrutujących praktykantów nie są przygotowane do tego, aby zapewnić stanowisko pracy praktykanta. Doprowadza to do niezręcznych sytuacji, kiedy to student zmuszony jest wykonywać monotonne czynności, takie jak kserowanie pliku dokumentów, czy parzenie kawy przełożonym. Dlatego ważne jest, aby przed rozpoczęciem jakichkolwiek praktyk zapytać o zakres obowiązków.

Bezpłatne praktyki mogą też destrukcyjnie wpływać na poczucie własnej wartości. Osoby z mniejszą pewnością siebie, pracujące nieodpłatnie często czują się niepotrzebne na rynku pracy. Sonda przeprowadzona przez tygodnik Newsweek jasno pokazuje, że praca za darmo, nawet w formie praktyk, nie ma poparcia społecznego. Ponad 40% ankietowanych twierdzi, że za pracę powinno się płacić, niezależnie od tego, czy chodzi o praktyki czy staż.

Nie należy też popadać w skrajność. Będąc na początku swojej ścieżki zawodowej warto mieć w sobie dużo pokory, wytrwałości i cierpliwości. 120h pracy za darmo bez wątpienia będzie inwestycją, która zwróci się w niedalekiej przyszłości. Ponad połowa ofert staży i praktyk daje realną szansę stałego zatrudnienia. Wystarczy tylko powierzone obowiązki wykonywać rzetelnie i udowodnić, że jest się dobrym w tym, co się robi.

Warto pamiętać, że praktyki mają głównie służyć studentom, a nie pracodawcom. Praktykant powinien wynieść pożytek z takiego doświadczenia i wykorzystać je w dalszej karierze zawodowej.Pracowitość i pokora są niezbędne do osiągnięcia sukcesu zawodowego. Trzeba wykazać się tylko odrobiną cierpliwości.

Autor: Specjaliści Smart MBC

Źródła:

http://www.bhp.org.pl/Article1347.html

http://abk.bsw.edu.pl/praktyki-czy-warto.html

http://polska.newsweek.pl/czy-warto-podejmowac-bezplatne-staze-i-praktyki-wideo-newsweek-pl,film,345497.html

http://rynekpracy.org/wiadomosc/1510522.html